Απόφαση-σταθμός: Πρώτη αποζημίωση 350.000 ευρώ για την τραγωδία στη Μάνδρα

Η απόφαση έρχεται έξι χρόνια μετά τη φονική πλημμύρα κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους 25 άτομα και το συνολικό ποσό που επιδικάζει διαμοιράζεται σε πέντε μέλη της οικογένειας του άτυχου άνδρα, τα οποία και κατέθεσαν την αγωγή.

Σύμφωνα με την απόφαση, η οποία έχει ιδιαίτερη αξία μετά και τα πρόσφατα πλημμυρικά φαινόμενα στη Θεσσαλία, υποχρεωμένο να καταβάλει την αποζημίωση στους συγγενείς του 57χρονου είναι το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς στοιχειοθετούνται παράνομες πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του, οι οποίες και «επέφεραν το ζημιογόνο αποτέλεσμα του θανάτου του συγγενούς των εναγόντων» και «υφίσταται εν προκειμένω αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράνομης συμπεριφοράς των οργάνων του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου και της επελθούσας ζημίας».

Είχε πάει για κυνήγι

Στην αγωγή τους οι συγγενείς του θύματος ανέφεραν ότι ο άνθρωπός τους είχε πάει εκείνο το μοιραίο για τη ζωή του πρωινό για κυνήγι στην περιοχή της Μάνδρας μαζί με άλλα εννέα άτομα. Ο άτυχος άνδρας και τα υπόλοιπα μέλη της παρέας του συναντήθηκαν σε μια καντίνα στο 33ο χλμ. της παλαιάς εθνικής οδού Ελευσίνας – Θηβών.

Εκεί όμως, ελάχιστα λεπτά αργότερα, διαπίστωσαν ότι στο εσωτερικό της καντίνας έμπαινε θολό νερό και όταν βγήκαν έξω αντίκρισαν έναν ορμητικό χείμαρρο που παρέσερνε δέντρα, σταθμευμένα αυτοκίνητα, καθώς και τη σιδερένια πεζογέφυρα που βρισκόταν δίπλα στην καντίνα. Στο εν λόγω σημείο παρασύρθηκαν και πνίγηκαν επτά άτομα, μεταξύ των οποίων και ο συγγενής των εναγόντων. Ο ιατροδικαστής που διενήργησε τη νεκροψία-νεκροτομή στη σορό του 57χρονου απέδωσε τον θάνατο σε «πρόσφατη ισχαιμία του μυοκαρδίου σε έδαφος κακώσεων θώρακος, κοιλίας, με επακόλουθο πνιγμό εντός ύδατος».

Αποδίδοντας τον θάνατο του συγγενούς τους σε παράνομες πράξεις και παραλείψεις οργάνων του Ελληνικού Δημοσίου, της Περιφέρειας Αττικής αλλά και του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας, πέντε μέλη της οικογένειας του 57χρονου κατέθεσαν αγωγή στα διοικητικά δικαστήρια εναντίον τους.
Μεταξύ άλλων, υποστήριξαν ότι δεν ελήφθησαν μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας και δεν υλοποιήθηκε το αντιπλημμυρικό έργο από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής και του Ελληνικού Δημοσίου στην ευρύτερη περιοχή της Μάνδρας, για την οποία μάλιστα, όπως ανέφεραν, είχαν ληφθεί αποφάσεις από το 2010 και «υπήρχαν ώριμες μελέτες, εγκεκριμένες πιστώσεις», ενώ «συνέτρεχε κατεπείγουσα περίπτωση εκτέλεσης του έργου» καθώς και στο παρελθόν στην ίδια περιοχή είχαν συμβεί παρόμοια φαινόμενα.

Ακόμη, οι συγγενείς του 57χρονου υποστήριξαν ότι τα όργανα των δασικών υπηρεσιών δεν αιτήθηκαν την εκπόνηση μελετών για έργα ανάσχεσης και ορεινής υδρονομίας, ενώ η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και η ΕΛ.ΑΣ. δεν έλαβαν μέτρα για την προστασία και την ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής, δεν τους ενημέρωσαν επαρκώς για το φαινόμενο, ούτε και μερίμνησαν για ρύθμιση της κυκλοφορίας. Το αποτέλεσμα της παράνομης συμπεριφοράς των οργάνων του Ελληνικού Δημοσίου ήταν, σύμφωνα με τους ενάγοντες, ο θάνατος του συγγενούς τους, «ο οποίος ήταν υγιέστατος και δραστήριος άνθρωπος».

Το Διοικητικό Πρωτοδικείο έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή τους, καθώς σε ό,τι αφορά τις ευθύνες της Περιφέρειας Αττικής για τη μη κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων, τις οποίες οι ενάγοντες της απέδιδαν, αυτές με την απόφαση δεν στοιχειοθετούνται. Και αυτό διότι, μεταξύ άλλων, «η επικαλούμενη από τους ενάγοντες παράνομη καθυστέρηση εκτέλεσης έργου και αληθής υποτιθέμενη δεν συνδέεται αιτιωδώς με τον θάνατο του συγγενούς τους, καθώς ακόμα και αν αυτό είχε ολοκληρωθεί, δεν θα συνέβαλλε στην ενίσχυση της αντιπλημμυρικής προστασίας του τμήματος του χειμάρρου Σούρες, όπου επήλθε το θανατηφόρο ζημιογόνο γεγονός».

Ακόμη, το δικαστήριο δέχθηκε ότι η Διεύθυνση Τεχνικών Εργων Περιφερειακής Ενότητας Δυτικής Αττικής είχε συστήσει επιτροπή που πραγματοποιούσε αστυνόμευση σε ρέματα και αυτοψίες για ελέγχους – σε περιπτώσεις μάλιστα εντοπισμού αυθαίρετων κατασκευών σε κοίτες ρεμάτων κοινοποιούσε τις εκθέσεις αυτοψίας στις αρμόδιες Υπηρεσίες.

Ως προς τις ευθύνες του Δήμου Μάνδρας, το Διοικητικό Πρωτοδικείο απέρριψε την αγωγή και ως προς αυτό το σκέλος, κρίνοντας πως «δεν αποδίδονται στα όργανα του Δήμου Μάνδρας-Ειδυλλίας συγκεκριμένες παράνομες πράξεις ή παραλείψεις στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους», ενώ, σύμφωνα και με τις διατάξεις του ν. 3852/2010, «τόσο η οριοθέτηση όσο και η αστυνόμευση των ρεμάτων, αλλά και η τροποποίηση του σχεδίου πόλης ανήκουν στην αρμοδιότητα των κατά τόπους αρμόδιων περιφερειών και όχι των δήμων».

Αντίθετα, σε ό,τι αφορά τις ευθύνες του Ελληνικού Δημοσίου, το δικαστήριο έκρινε ότι για όργανά του στοιχειοθετούνται πράξεις και παραλείψεις που, μεταξύ άλλων, συνίστανται στη μη σύνταξη μελέτης ορεινών υδρονομικών έργων από τη Διεύθυνση Δασών Δυτικής Αττικής, στην παράλειψη ρύθμισης της κυκλοφορίας στην περιοχή από την ΕΛ.ΑΣ., αλλά και στην έλλειψη πληροφόρησης των κατοίκων της περιοχής σχετικά με τον κίνδυνο που διέτρεχαν, παρότι υπήρχε πρόγνωση έκτακτων και επικίνδυνων καιρικών φαινομένων.

Ενδεικτικά, στην πολυσέλιδη δικαστική απόφαση αναφέρεται χαρακτηριστικά ως προς τις ευθύνες του Ελληνικού Δημοσίου: «Το γεγονός ότι συνετάγη από τα όργανα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής προκαταρκτική αναγνωριστική μελέτη ενώ εγκρίθηκε και η σύνταξη οριστικών μελετών ορεινών υδρονομικών έργων και έργων, δασοτεχνικής διευθέτησης χειμάρρων για την εν λόγω περιοχή αναδεικνύει την αναγνώριση εκ μέρους της Διοίκησης, έστω και εκ των υστέρων, της ανάγκης εκτέλεσης ορεινών υδρονομικών έργων, με συνέπεια να συντρέχει παράλειψη του Ελληνικού Δημοσίου για την τέλεση των επίμαχων έργων υδρονομίας».