Ο Ιλμπέρ Ορταϊλί είχε γράψει στις 17 Σεπτεμβρίου 2023 ένα άρθρο στην εφημερίδα Hurriyet γι’ αυτό το θέμα.
Μάλιστα, «έκρουσε» τον κώδωνα του κινδύνου τονίζοντας ότι η Αγιά Σοφιά έχει υποστεί μεγάλες φθορές με το πέρασμα των χρόνων, δεν πρέπει να επιτρέπεται τόσο μεγάλος αριθμός επισκεπτών στο ξακουστό μνημείο και πρέπει να κλείσει διότι ο ναός έχει θέμα στατικότητας και κινδυνεύει να καταρρεύσει.
Ο ιστορικός και ακαδημαϊκός επανήλθε στο θέμα της Αγιάς Σοφιάς με δηλώσεις που έκανε σε τηλεοπτικό κανάλι της Τουρκίας.
«Μπορεί να επιτραπεί η είσοδος τόσων ανθρώπων σε ένα κτίριο 1.500 ετών; Τι θα συμβεί αν δεν κλείσει;» ρωτήθηκε ο Τούρκος ακαδημαϊκός και καθηγητής και απάντησε ότι η Αγιά Σοφιά κινδυνεύει να πέσει.
Ο καθηγητής είπε χωρίς περιστροφές: «Φυσικά και δεν μπορεί να επιτραπεί η είσοδος. Γι’ αυτόπρέπει να κλείσει και να αποκατασταθεί. Αέναη αποκατάσταση. Αν είναι έξυπνοι, θα την κλείσουν. Αν δεν κλείσει θα καταρρεύσει», δήλωσε ο Ιλμπέρ Ορταϊλί για την Αγιά Σοφιά.
Στο άρθρο του στην εφημερίδα Hurriyet, στις 17 Σεπτεμβρίου ο Τούρκος ακαδημαϊκός είχε εκφράσει την ανησυχία του για τις φθορές που έχουν προκληθεί στο μνημείο, από την μετατροπή του σε τέμενος, επισημαίνοντας ότι η Αγιά Σοφιά πρέπει να κλείσει για ορισμένο χρονικό διάστημα ώστε να γίνουν εργασίες αποκατάστασης.
Επίσης τόνισε ότι θεωρεί καταστροφικό το γεγονός ότι κάθε χρόνο μπαίνουν στο μνημείο3 εκατομμύρια προσκυνητές και τεράστιος αριθμός τουριστών.
Ο καθηγητής ήταν επικριτικός και για παρεμβάσεις που αφορούν στις τουαλέτες και τις κρήνες του μνημείου.
Σύμφωνα με τον υπουργό Τουρισμού και Πολιτισμού της Τουρκίας, Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ, η Αγιά Σοφιά έχει δεχθεί 21 εκατομμύρια επισκέπτες από τότε που μετατράπηκε σε τέμενος, πριν από τρία χρόνια.
Πηγή